Erkenning
krijgen voor wie men is, gewaardeerd worden, het behoort tot een van
de meest essentiële behoeften die een mes heeft. Tegelijkertijd
wordt deze basisbehoefte sterk onderschat. In het dagelijkse leven
worden onze gedachten en gedragingen sterk beïnvloed door de mate
van zelfacceptatie waaruit zelfwaardering en zelfvertrouwen
ontstaan. Veel mensen hebben in hun jeugd de boodschap meegekregen
dat ze het niet goed deden, ze kregen regelmatig negatieve kritiek of
werden gepest. Daardoor zijn ze gaan geloven dat ze niet goed in
elkaar zitten en hebben een negatief zelfbeeld ontwikkeld.
De
zich steeds herhalende boodschappen kwamen meestal van ouders,
opvoeders, familieleden, vrienden of collega’s die vaak
gelijksoortige ervaringen hebben gehad. Dit kan zich generatie na
generatie voortzetten. Een gebrek aan zelfwaardering leidt niet
zelden tot een minderwaardigheidscomplex. Men heeft het gevoel altijd
tekort te schieten, is zelden tevreden met een bereikt resultaat,
vergelijkt zichzelf met anderen, trekt zich terug bij kritiek, heeft
moeite met het ontvangen van complimenten en/of neemt een
slachtofferhouding aan.
Het
broertje hiervan is een meerderwaardigheidscomplex wat
zich o.a. kan uiten in: extreme geldingsdrang, veel aandacht opeisen
om te bewijzen dat men werkelijk wat voorstelt, groot doen, zich
opzichtig en luidruchtig manifesteren, quasi-zelfverzekerd gedrag
vertonen, geen kritiek kunnen innemen, etc. Voor
de duidelijkheid: het overgrote deel van de mensen is onzeker en
voelt zich ergens kwetsbaar. Iedereen is sterfelijk en heeft zijn
vraagtekens over het leven na de dood, ook een gegeven waardoor
mensen zich onzeker kunnen voelen. Hoe minder men zich
bewust is van de eigen onzekerheid en de oorzaken daarvan, hoe meer
men geneigd is dit te compenseren door zichzelf en anderen te
overschreeuwen, door drukdoenerij, zeker-weten-gedrag, of juist het
tegenovergestelde: zich terugtrekken in isolement en/of
slachtoffergedrag. Die opgebouwde schil kan hard zijn en vaak
totaal niet herkenbaar omdat men zich daar door de jaren heen mee is
gaan identificeren. Je ziet zo’n pantser nogal eens bij politici,
bestuurders en machthebbers. Niet zelden vertonen deze mensen flinke
persoonlijkheidsstoornissen.
Waardering
krijgen van en voor anderen begint met zelfwaardering en zelfrespect.
Het begint met zien, weten en diep beseffen dat je goed bent
zoals je bent. Het is zaak
je
intrinsieke waarde in
je bewustzijn te koesteren en daarnaast de opgebouwde onzekerheden te
herkennen die in allerlei situaties opdoemen. Wat helpt is openstaan
voor je onzekerheden, deze opmerken en kunnen relativeren, de
lichtzijden én daarnaast de gebreken en schaduwzijden kennen en
accepteren. Humor is bij dit alles een essentieel element. De
aandacht richten op de goede intenties van nu en het verleden. Dit, samen
met een voortdurende zelfreflectie, is een mooi uitgangspunt om
een meer positief zelfbeeld te ontwikkelen. Als
iemand zich eenmaal bewust is geworden van zijn unieke waarde voor
het geheel, wordt men rustig van binnen, leeft prettiger en schept
daarmee ruimte voor zichzelf en de omgeving. Ieder mens is van
onschatbare waarde voor de wereld door zijn specifieke eigenheid, zijn
talenten en ideeën, vaardigheden en levenservaring. De volgorde is
zelfacceptatie – zelfwaardering – zelfvertrouwen. Daaruit volgt
automatisch een vertrouwen in de ander die als gelijkwaardig wordt
gezien, in plaats van meer of minder. Met zo’n basis kan de wereld
een hoopvolle toekomst tegemoet gaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten