182. De Ficus macrophylla

   Een van de Portugese verrassingen is de Ficus macrophylla of vijgenboom. Deze boom behoort tot de familie van moerbeiachtigen (Moraceae). Het geslacht Ficus kent een kleine duizend soorten en vele variëteiten. Eetbare vijgen draagt de Ficus macrophylla niet, maar de ons bekende vijg behoort wel tot de ficussoorten. De vruchtjes die ik bij de boom vond hieronder (doorsnede 2 cm) getuigen van die verwantschap. Binnenin zitten honderden kleine zaadjes gerangschikt, zoals we dat kennen bij een vijg. Overigens is de vijg eigenlijk geen vrucht maar een bloem.

   In Lissabon kwam ik in veel parken en tuinen regelmatig deze reusachtige ficussen tegen, oude bomen met afmetingen die je in een oerwoud verwacht. Het is een plant die je jaren geleden regelmatig in huiskamers tegenkwam, in mijn herinnering stonden ze vroeger ook in klaslokalen maar dan enkele maatjes kleiner.

   De ficus houdt van zon en brengt door zijn enorme afmetingen en het dichte bladerdak veel schaduw. Daarom is hij in veel parken en landgoederen aangeplant. De boom heeft grote ellipsvormige leerachtige bladeren die van boven donkergroen en van onderen oranjebruin zijn. Als hij wat ouder is vormen zich plankwortels. Vanuit de takken dalen luchtwortels neer. Als deze de grond raken wortelen ze verder en groeien door de jaren heen uit tot brede ondersteunende stammen, waardoor het totale stammencomplex wel een omvang van tientallen meters kan krijgen en een hoogte van veertig meter. In onze streken komt hij in de buitenlucht niet voor vanwege zijn vorstgevoeligheid. Ficus macrophylla bloeit met een onopvallende kleine bloem. Verspreiding van de zaden gebeurt door vogels en vleermuizen.