26. Metamorfose

Van de een op de andere dag zijn ze verdwenen, de rupsen van de koninginnenpage die

de blaadjes van de wijnruit aan het oppeuzelen waren.

Vrijdag 3 sept. waren ze er nog en een dag later kon ik geen enkele rups meer vinden.

Maar vandaag de 7e heb ik er dan toch eentje gevonden op een verweerd stuk hout bij de vijver op enkele meters afstand van zijn laatste voedselgebied. De anderen zijn in geen velden of wegen meer te bekennen.

Als ík de rups kan vinden, zullen de vogels hem toch zeker ontdekken, lijkt me zo.
Het is niet echt een geschikt plekje en ik denk eraan om de rups met wat gaas te beschermen tegen scherpe snavels.
De rups zal zich hier gaan inspinnen tot een pop, met enkele draden heeft hij zich verbonden met het hout.. En zoals ik het nu zie bevindt de rups zich in een soort van sluimertoestand en is dit het begin van de grote metamorfose.

Intussen is het 8 september en sta ik verbaasd naar de metamorfose te kijken die zich in één nacht heeft voltrokken. Dit alleen is al een wonder, de rups is helemaal veranderd van vorm en kleur en dat in zo'n korte tijd. Je kent 'm niet meer terug.

Vandaag 9 september heeft zich dat verder voortgezet. Gisteren nog groenig, nu is te zien dat hij zich mooi aanpast aan de ondergrond en bruin wordt.

Maar ik zag gisteren al direct een rover aan het werk.

De waarschijnlijk parasitaire wesp die zichtbaar is (afb. 5) legt eitjes in de pop.
Straks komen daar de larven van deze wesp uit en eten de pop van binnen helemaal leeg. Weg koninginnepage.
Prachtig is ook dat gesponnen koord waarmee hij zich als een bergbeklimmer heeft gezekerd.

Wat mij bovendien intrigeert is dat 4 rupsen, die ieder op een andere plek zaten te knabbelen, er ineens tegelijk vandoor zijn gegaan. Alsof ze samen afgesproken hebben om de rupsentrein van 2 minuten over 7 te nemen. Er moet een of andere impuls zijn waardoor ze gelijktijdig op reis gaan.
Zou het zo zijn dat elk individu van een soort sterk verbonden is met de groep als geheel?
Dat alle individuen samen in belangrijke situaties functioneren als één overkoepelend organisme welke weer een onderdeeltje is van het eco-systeem?
De groep 'weet' vanuit de eenheid met het geheel: dit is het moment om te vertrekken.
Ik vraag me daarbij af of er verschil is in gedrag tussen de rupsen in mijn tuin en in een tuin verderop waar dezelfde vlinder ook eitjes heeft gelegd?
Is er misschien ook een vorm van familiegedrag binnen de soort? (rupsen van een andere koninginnepage die zich wat anders gedragen)
Zou de vlinder haar eitjes die dag steeds op wijnruit leggen of ook op andere soorten planten en als dat laatste het geval is: heeft dat andere voedsel invloed op het tijdstip van verpoppen?

Piet Schellekens