maandag 5 november 2012

334. Horen en luisteren


   “Wie niet horen wil moet maar voelen”, zegt de volkswijsheid. Horen staat hier voor gehoorzamen. Maar voetstoots iets aannemen of doen omdat een autoriteit dat beveelt is niet bepaald bevorderlijk voor de ontwikkeling van een onafhankelijk en vrij mens. Daarom dus ook dat het voelen er achteraan komt. Horen heeft te maken met het signaleren van geluiden door onze oren. Bij luisteren gaat het om de inhoud van het gehoorde. Luisteren leert men via inleving, door levenservaring en zelfreflectie kan het empathisch vermogen groeien.


   Goed kunnen luisteren is een zeldzame vaardigheid die maar weinig mensen zich eigen hebben gemaakt. Als basis is er een bepaalde innerlijke rust nodig, daarnaast werkelijke interesse, aandacht en betrokkenheid. Van daaruit kan er een oprechte bereidheid ontstaan om te luisteren en zo te weten te komen wat iemand bezighoudt en mogelijk probeert te uiten. Dat is meteen ook de grondslag voor een aansluitende reactie. Pas dan kan er sprake zijn van werkelijk contact.

   Vaak echter willen mensen alleen maar spuien. Ze kennen hun eigen stilte niet, luisteren niet naar de ander, praten letterlijk tegen, door en langs elkaar heen en staan in de startblokken om bij het minste geringste gaatje in het gesprek direct de ruimte te vullen met het eigen verhaal. Geen van beiden krijgt zo aandacht, begrip en waardering voor wie men is. Luister eens naar gesprekken tussen mensen in de omgeving, luister eens naar bedrijfsleiders, presentatoren en politici, zelden laten ze iemand uitspreken. Men gebruikt de ander om zichzelf nog belangrijker te maken en te scoren, van luisteren naar elkaar is nauwelijks sprake.
   Nu zijn er wel verzachtende omstandigheden aan te voeren voor aandachtvragers, veelpraters of mensen die slecht kunnen luisteren. Volwassenen, kinderen of huisdieren die om aandacht vragen hebben over het algemeen ook echt een tekort aan essentiële aandacht gehad en proberen deze leegte nu aanhoudend op te vullen. Een onbewust proces wat daarom niet opschiet. De beste manier om hiermee om te gaan, is dicht bij jezelf te komen. Het eigen zuivere ritme, het eigen gevoel en de waarneming blijven volgen met inachtneming van de omgeving, zodat de basisvoorwaarden aanwezig zijn om een evenwichtige afstemming op elkaar mogelijk te maken
   Goede luisteraars zullen bemerken dat er bijna niemand is die echt naar hén luistert. Tsja, daar zal men mee moeten leren leven, want het is niet anders. Leren luisteren en spreken is tegenwoordig vaak een onderdeel van cursussen en opleidingen, meestal gepresenteerd als een techniek die men zich snel eigen kan maken. Echt luisteren daarentegen kan alleen maar ontstaan vanuit een doorleefde open houding waarvan rust, stilte en inzicht in de eigen roerselen de basis vormen.

  


Geen opmerkingen: